Tôi học tiếng Hoa

Rating:
Category:	Other

TÔI HỌC TIẾNG HOA

*************

Từ năm 1915 trở về trước, kinh Dịch là một trong những môn học bắt buộc mà một thư sinh nào cũng phải đầu tư công sức vào đây để chờ đến kỳ (3 năm /1 lần) là gồng gánh lều chỏng bút nghiên dự khoa thi, nếu chẳng may không đổ khoa nào thì chỉ còn nước chờ dịp tết ra chợ ngồi gốc cây vĩa hè bán chữ…, còn ngày thường thì làm thợ, làm nông, hoặc xem ngày, coi bói, chấm số tử vi cho đỡ buồn… hìhì....
Nguyên tác kinh viết bằng chữ Nho chỉ có các cụ đọc trực tiếp, dĩ nhiên là chỉ phát âm theo cách đọc của Việt Nam , còn nói được tiếng Hoa lại là chuyện khác. Riêng tôi chỉ học lóm và phá phách…Khi đến tuổi đi học, cha tôi cho anh em tôi theo học tại trường dòng vì chỉ duy nhất trường này còn dạy chương trình tiếng Pháp.Trường nhận cả các học sinh trong vùng quanh chợ, khi học tôi có cảm nghĩ: chữ Việt có nước Việt, chữ Pháp có nước Pháp, còn chữ Nho thì có “nước Nho” nào nhỉ ? Nhưng tôi không hỏi ai cả mà tự tìm hiểu “nước Nho” này, trong lớp nghe các ma soeur giảng nước Nho làm rượu chát làm tôi muốn rối… học đến lớp ba tôi mới vỡ lẽ “nước Nho” chính là “nước Tàu” trời ạ!
Những ngày hè, ngoại tôi sai tôi và đứa em út đi đào đất sét đem về trét trên một mặt bàn nghiêng (đồ gia bảo đem từ Trung vào đã mấy chục năm đấy ! Hihihi..), ông lấy que nhọn viết các chữ Nho đơn giản lên bàn và anh em chúng tôi bắt chước theo…. Thật là vui, sau khi học được vài chữ là tạm nghỉ, lúc đó hai anh em tôi tha hồ nắn đủ thứ các đồ vật cho thoả thích, lúc tinh nghịch chúng tôi nắn cái vật “thật kinh khủng” lại còn đem phơi nắng chờ khô bỏ vào lò cho ông táo nung. Thình lình ngoại tôi thấy được, ông cụ cầm lên trợn mắt nhìn kinh ngạc cười nói: “Đé….oả… cái con cóc !
Thuở tôi còn nhỏ, tại chợ đa số là các hộ người Hoa (chỉ có hai căn phố là người Việt trong đó có tiệm may của mẹ tôi), lứa tuổi thơ thường hay kết bạn với nhau do đó tôi cũng được chơi chung với các bạn người Hoa. Những năm sau đó chúng tôi đã trở thành những bạn chí thân và qua lại các nhà của nhau như là thành viên trong hộ.
Một người bạn của tôi là Lư K. Q. hay còn gọi là A Quánh lớn hơn tôi hai tuổi đang theo học tại Nghĩa An Học Hiệu, anh ta viết chữ Nho rất xấu và thiếu nét, tôi viết thêm nét vào nhưng anh ta khóc không chịu vì sợ bị thầy đánh đòn và “méc” với ba của anh ta - chú Ba Mành - ông chủ tiệm tạp hoá - cười hì hì bảo:
-“A Bé Sáu” (là tôi) diết chúng (viết trúng) đó, nị cứ để y dậy (vậy) hủng sao đâu mò (mà), thiếu nét là diết (viết) tắt cho mau lớ! Nhà Bé Sáu toàn là xín xáng cáo sia diết hủng chật (hổng trật) đâu á !
Thế là tôi và A Quánh thoả thuận : tôi học được chữ Tây nào thì dạy lại cho anh ta, còn A Quánh thì chỉ thêm cho tôi học chữ Tàu viết tắt! Nhờ thế dần dần số vốn chữ Nho có tăng lên chút đỉnh… hìhì.. Tôi cũng cố gắng học lóm tiếng Quảng Đông của nhà anh ta, A Quánh dạy cho mình kiểu học vẹt… Đầu tiên là chửi lộn (dĩ nhiên chỉ có hai đứa biết, để “người lớn” nghe được là chết đấy! ), rồi buôn bán, trả giá, than thở, mời mọc....., chọc ghẹo các “a muối” … Về sau này, khi hai đứa đã bắt đầu để ý đến “muối”, tôi nhờ A Quánh dạy một câu tán muối bằng tiếng quan thoại “ Cô ơi, tôi thích cô, tôi mời cô đi xem hát tối nay được không?”, anh ta cười ha hả … và dạy tôi học thuộc lòng. Một bữa hai đứa đi vào xóm lò gốm thấy các muối làm “xối hồ” chuẩn bị làm tô chén…, chúng tôi giả vờ tìm người quen và bắt chuyện từ xa cách khoảng 20m, các muối cũng vui vẻ trả lời… nhất là A quánh nói tiếng Việt lơ lớ …hiiiii… A Quánh được thể ra mòi chọc ghẹo bằng tiếng Hoa, các cô trả đũa chẳng kém, tôi cũng thế liền vọt miệng nói:
-Xẻo chè… hoà ái nì, xí tá pén chèo pén?
Cả bầy a muối xúm chửi rân lên quăng đất sét và xách đòn gánh từ xa xông đến, tôi và A Quánh xanh mặt bỏ chạy có cờ ....
Thoát khỏi nguy hiểm, tôi hỏi :
- Tại sao mấy a muối dữ dằn vậy?
- Úi xém chút nữa là chắc chết rồi …. nị nói "chúng" (trúng) có phân nửa hà… lúc đầu là “tiểu thơ…. ngã ái nhỉ” phần sau nị nói là “đại tiểu tiện chưa...."
- Áh!!!....
- Hihiiiiii……
Vào dịp cận tết, khách hàng vãng lai mua bán đông đảo, một số “thầy bà” kéo đến trước cửa tiệm chúng tôi coi bói và viết liễn … Hai đứa chúng tôi tinh nghịch chọc phá cả bói lẫn chữ khiến các “thầy bà” bị đụng hàng nên cuốn gói sang phố kế bên. Giờ đây ngẫm nghĩ lại thấy thấm thía ân hận vô cùng biết đâu sau nầy phận mình rồi cũng sẽ giống như thế …. Đến năm 1966, phong trào học tiếng Anh nở rộ, cả hai chúng tôi rủ nhau đi học khoá Thính thị Anh ngữ, còn tiếng Tây tiếng Tàu đem đổ hết xuống sông Sài Gòn....
Mùa thi năm đó tôi đậu Tú tài ban B … Các hộ trong dãy phố đến hỏi thăm và chúc mừng… Ôi thôi… mình nở cả mũi như sắp được làm ông tổng thống ! Chú Mành cũng đến chúc mừng và hỏi :
- A Bé ! Nị họ gì vậy ?
- Dạ thưa con họ Phan.
- Hủ hủ…a, họ Phan ở bên Tàu cũng có, như ông Phan An học giỏi mà “hủ len chảy” á...Hì hì… nị thi đậu dồi (rồi) dậy (vậy) chừng nào tính cưới dợ (vợ) ?
- Thưa… con chưa dám nghĩ tới !
- Trai lớn lên có dợ, gái lớn lên có chùng (chồng), nị thích thì ngộ giới thiệu để dành lớ !
Tôi bạo gan hỏi:
-Dạ… mà ai vậy chú ?
-Hì hì …nếu nị không chê các chú (khách trú) …. ngộ thì thấy cả nhà nị hiền lức (đức) mà ngộ thì có 2 lứa (đứa) con gái, em thằng Quánh đó, nị chọn "lứa" nào cũng “lược”, nhà ngộ hủng có tính chuyện giàu nghèo đâu, thương thì tính chuyện lâu dài….ngộ lo cho....
Tôi toát cả mồ hôi lạnh :
- Thưa chú, chuyện lớn quá, để ba má con quyết định chớ con không dám đâu.
Thực ra tôi có để ý chỗ khác…. nhưng không phải nhà chú Ba Mành, tôi đã giấu kín không cho ba má mình biết. Đối với A Lìn, A Phón, tôi chỉ xem như là bạn, là em gái của mình, tôi có nói ý của mình cho A Quánh biết… Chuyện nầy ba má tôi có hỏi ý kiến …. nhưng tôi làm thinh! Má tôi có qua nhà trả lời:
- Để từ từ xem ý tụi nó chứ mình không ép....
Năm 1974 sau cơn đau nặng, chú Mành “hui nhị tỳ” về với thím Mành sau gần 10 năm. Câu chuyện cũng chìm dần theo thời gian nhưng với chú Mành tuy đã nhắm mắt xuôi tay nhưng có lẽ chú vẫn tin rằng chú sẽ có một nghĩa tế hiền đức!

**********************